Minister Sportu i Turystyki Witold Bańka przedstawił szereg zmian, których zadaniem jest zwiększenie nadzoru nad funkcjonowaniem polskich związków sportowych i zwiększenie ich transparentności. Zmiany będą możliwe dzięki nowym zapisom w umowach zawieranym ze związkami sportowymi, nowelizacji ustawy o sporcie a także ustawie o zwalczaniu dopingu w sporcie.
W ustawie o sporcie wprowadzony zostanie m.in. zakaz zasiadania w zarządzie związku sportowego osób, które posiadają akcje lub udziały w spółkach realizujących zadania na rzecz polskiego związku sportowego. Zakaz pełnienia funkcji członka zarządu dotyczyć będzie także sytuacji, w której osoba bliska posiada akcje lub udziały w spółkach świadczących usługi na rzecz danego związku. Osoby bliskie dla członka zarządu pzs mające działalność gospodarczą nie będą mogły świadczyć usług na rzecz danego związku. Wprowadzony zostanie zakaz sprawowania funkcji członka zarządu pzs przez byłych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa PRL, a także obowiązek składania oświadczeń lustracyjnych.
– Polacy oczekują od rządzących, że polski sport będzie przejrzysty, uczciwy i będzie naszą dumą narodową. Sportowcy oczekują godnych warunków do treningu, aby reprezentować biało-czerwone barwy w uczciwej rywalizacji – powiedział minister Witold Bańka.
Ministerstwo Sportu i Turystyki usprawni działanie polskiego systemu antydopingowego. Nowe zapisy umów zawieranych pomiędzy Ministerstwem Sportu i Turystyki a polskimi związkami sportowymi, w tym precyzyjne umowy dotacyjne, umożliwią zwrot części środków, m.in. w sytuacji złapania zawodnika danego związku na dopingu. Ministerstwo Sportu i Turystyki wprowadzi także zasady dobrego zarządzania
w polskich związkach sportowych. Od przestrzegania tych zasad zależeć będzie również wysokość finansowania danego związku.
Narzędziem, które wzmocni walkę z dopingiem w sporcie będzie ustawa o zwalczaniu dopingu w sporcie. Ustawa pozwoli na powołanie do życia Polskiej Agencji Antydopingowej, a kontrolerzy zostaną objęci ochroną taką, jak funkcjonariusze publiczni. Nowe zapisy pozwolą określić zasady współpracy Agencji z Policją, Strażą Graniczną, Służbą Celną, Żandarmerią Wojskową oraz prokuraturą w zakresie niezbędnym do ustalenia odpowiedzialności dyscyplinarnej za doping w sporcie. Nastąpi także zmiana przepisów karnych w zakresie dopingu w sporcie.
– Sport musi być transparentny. Stosowanie dopingu przeczy zasadom fair-play. To są zachowania zasługujące na potępienie i co do tego nikt nie ma i nie powinien mieć wątpliwości. Idea sportu jest oparta na czystości rywalizacji, której doping jest cichym zabójcą. Nie ma miejsca i nie ma litości dla dopingu w Polsce, stąd decyzje w sprawie dopingowiczów będą stanowcze i jednoznaczne. Nie możemy sobie pozwolić na to, by oszuści, a takimi są dopingowicze, reprezentowali barwy naszego kraju – uważa minister Witold Bańka.
Poniżej prezentujemy pełną listę proponowanych zmian:
Istota rozwiązań ujętych w projekcie zmiany ustawy o sporcie:
1. Zwiększenie przejrzystości działania polskich związków sportowych i zapobieganie korupcji poprzez:
a) ograniczenie konfliktu interesów poprzez wprowadzenie dodatkowych ograniczeń dotyczących członków zarządu polskiego związku sportowego w art. 9 ustawy
o sporcie, m.in.:
I. Łączenia funkcji z funkcją trenera kadry narodowej oraz funkcją pełnioną
w sztabie szkoleniowym w tym samym sporcie.
II. Łączenia funkcji z funkcją sędziego w tym samym sporcie.
III. Zakaz posiadania przez członków zarządu w spółkach prawa handlowego prowadzących działalność gospodarczą związaną z realizacją przez ten związek jego zadań statutowych akcji lub bycia prokurentami lub pełnomocnikiem w takiej spółce.
IV. Bycia osobą bliską dla osoby posiadającej w spółkach prawa handlowego prowadzących działalność gospodarczą związaną z realizacją przez ten związek jego zadań statutowych akcji lub udziałów – w każdej z tych spółek lub które są członkami organów tych spółek, prokurentami lub pełnomocnikiem w takiej spółce
b) wprowadzenie zakazu sprawowania funkcji członka zarządu polskiego związku sportowego przez byłych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa PRL,
c) poprawienie przejrzystości działania polskich związków sportowych, w tym. m.in.:
I. Wprowadzenie przepisu umożliwiającego członkom polskiego związku sportowego w każdym czasie przeglądanie ksiąg i dokumentów polskiego związku sportowego, sporządzanie bilansu dla swego użytku lub żądanie wyjaśnień od zarządu polskiego związku sportowego.
II. Nałożenie na członków zarządu polskiego związku sportowego obowiązku powstrzymywania się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami polskiego związku sportowego. Ponadto wprowadzenie obowiązku wstrzymania się przez członków zarządu pzs od głosu w rozstrzyganiu spraw w przypadku sprzeczności interesów polskiego związku sportowego
z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest powiązany osobiście.
III. Wprowadzenie obowiązku składania przez członków zarządów pzs oświadczeń lustracyjnych.
2. Wzmocnienie nadzoru Ministra Sportu i Turystyki nad polskimi związkami sportowymi:
zwiększenie kompetencji kontrolnych Ministra Sportu i Turystyki – kontrolą i nadzorem MSiT zostaną objęte także regulacje wewnętrzne polskich związków sportowych (m.in. w zakresie regulaminów),
wprowadzenie możliwości stosowania środków przewidzianych w art. 22 także w przypadku naruszenia aktów prawa wewnętrznego pzs.
3. Wprowadzenie możliwości przyznawania przez ministra właściwego ds. kultury fizycznej stypendium sportowego w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy członek kadry narodowej z przyczyn niezależnych od siebie (np. kontuzja, niekontrolowany upadek, wykluczenie z rywalizacji, uszkodzenie sprzętu, przekroczenie strefy zmian, zgubienie pałeczki, przekroczenie toru jazdy lub biegu itp.) nie uzyska wyniku sportowego uprawniającego do otrzymania stypendium sportowego.
Istota rozwiązań związanych z nowymi zapisami umów zawieranych pomiędzy MSiT a pzs (przepisy poza ustawą)
1. Umowy zawierane bezpośrednio ze związkami:
I. Precyzyjne umowy dotacyjne określające zwrot kosztów w przypadku stosowania dopingu przez zawodnika.
II. Ograniczenie możliwości nagłych i nieuzasadnionych lokalizacji zgrupowań sportowych.
III. Zmiana finansowania związków sportowych. Przy algorytmie dofinansowania polskich związków sportowych będzie możliwość stosowania nagród dla związków, które stosują zasady dobrego zarządzania wprowadzone przez MSiT.
Istota rozwiązań związanych z Ustawą o zwalczaniu dopingu w sporcie
Ustawa o zwalczaniu dopingu w sporcie ma na celu usprawnienia działania polskiego systemu antydopingowego. Proponowane w niej rozwiązania wynikają z analizy skuteczności tego systemu począwszy od wejścia w życie ustawy o sporcie w 2010 r.
• Kluczowe zmiany, jakie przewiduje się w ustawie, dotyczą:
1) Powołania Polskiej Agencji Antydopingowej w miejsce działającej obecnie Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie oraz obsługującego ją biura. Zastępując dwie instytucje jedną ograniczamy biurokrację. Rozwiązanie to znacząco uprości system instytucjonalny walki
z dopingiem w Polsce. Umożliwi to również pozyskiwanie środków zewnętrznych na działalność Agencji, dzięki jej formie prawnej (państwowa osoba prawna), w tym z Funduszu Dobrowolnego Konwencji UNESCO, ze środków UE, czy w ramach programów realizowanych przez WADA. Co najważniejsze, Agencja będzie mogła odpłatnie realizować kontrole antydopingowe na terenie Polski na zlecenie podmiotów komercyjnych, w tym międzynarodowych federacji sportowych czy organizatorów imprez sportowych.
2) Określenia zasad współpracy Agencji z Policją, Strażą Graniczną, Służbą Celną, Żandarmerią Wojskową oraz prokuraturą w zakresie niezbędnym do ustalenia odpowiedzialności dyscyplinarnej za doping w sporcie, a także z ministrem właściwym do spraw zdrowia w zakresie, w jakim doping w sporcie pozostaje kwestią zdrowia publicznego – wymienione służby zostają na mocy ustawy uprawnione do przekazywania informacji z zakresu prowadzonych przez siebie spraw (np. o przemyt), które mogą przyczynić się do ustalenia, czy w sprawach tych nie mamy do czynienia również z dopingiem w sporcie. Do tej pory współpraca Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie prowadzona była jedynie ze Służbą Celną oraz Policją, jednak nie polegała na wymianie tego typu informacji.
3) Zmiany przepisów karnych w zakresie dopingu w sporcie – uwzględnienie nowego przestępstwa polegającego na wprowadzaniu do obrotu lub przewożeniu przez granice Polski niektórych rodzajów substancji zabronionych.
4) Przyznania kontrolerom antydopingowym Agencji ochrony takiej, jak funkcjonariuszom publicznym, co ma zapobiegać sytuacjom napaści słownej lub fizycznej na te osoby podczas kontroli antydopingowej.
Poza planowanymi zapisami ustawy, zostanie zwiększona liczbę kontroli antydopingowych.