Od 1 sierpnia 2020 r. będą obowiązywać nowe przepisy ustawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. o rejestracji jachtów i innych jednostek pływających o długości do 24 m (Dz. U. z 2018 r. poz. 1137, z 2019 r. poz. 1716).
Obowiązujące do 31 lipca 2020 r. przepisy prawne przewidują aż sześć różnych rejestrów, w których mogą zostać zarejestrowane jednostki pływające. Rejestry prowadzą różne organy, natomiast regulacje odnoszące się do obowiązku rejestracji, w szczególności parametry jednostek pływających, wymagane dokumenty i opłaty, jak również sama procedura wpisu, są w każdym przypadku odmienne. Dlatego, na mocy nowych przepisów wprowadzony zostanie jeden rejestr dla wszystkich jachtów i innych jednostek pływających do 24 m.
Do kogo skierowane są nowe przepisy?
Przepisy ustawy stosuje się do następujących jednostek pływających o długości do 24 m:
1) statków morskich przeznaczonych lub używanych do uprawiania sportu lub rekreacji:
a) jachtów rekreacyjnych,
b) jachtów komercyjnych;
2) statków żeglugi śródlądowej przeznaczonych lub używanych do uprawiania sportu lub rekreacji lub połowu ryb:
a) jachtów rekreacyjnych,
b) jachtów komercyjnych,
c) jednostek pływających używanych do połowu ryb.
Przepisy ustawy nie są stosowane do następujących jednostek pływających:
1) statków zarejestrowanych w polskim rejestrze okrętowym, o którym mowa w art. 23 § 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. – Kodeks morski (Dz. U. z 2018 r. poz. 2175);
2) statków przeznaczonych lub używanych do przewozu więcej niż 12 pasażerów (statków pasażerskich);
3) statków używanych do wykonywania rybołówstwa komercyjnego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 19 grudnia 2014 r. o rybołówstwie morskim (Dz. U. z 2020 r. poz. 277, 285);
4) statków o napędzie mechanicznym albo statków bez napędu mechanicznego przeznaczonych do przewozu osób lub rzeczy na wodach śródlądowych z jednego brzegu drogi wodnej na drugi brzeg (promów);
5) statków o napędzie mechanicznym albo statków bez napędu mechanicznego przeznaczonych do przewozu na wodach śródlądowych nie więcej niż 12 pasażerów z jednego brzegu drogi wodnej na drugi brzeg (łodzi przewozowych).
Kto podlega obowiązkowi rejestracji?
Obowiązkowi rejestracji podlega:
1) jacht oraz jednostka pływająca używana do amatorskiego połowu ryb, o długości co najmniej 7,5 m lub napędzie mechanicznym o mocy co najmniej 15 kW,
2) jednostka pływająca używana do połowów rybackich,
3) jednostka pływająca uprawiająca żeglugę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
– o ile nie posiada innej niż polska przynależności. Oznacza to, że wpisowi do rejestru podlega wyłącznie jednostka pływająca stanowiąca polską własność, czyli również jacht:
1) będący co najmniej w połowie własnością osoby prawnej mającej siedzibę w Polsce lub obywatela polskiego zamieszkałego w Polsce, jeżeli armator tego jachtu ma w Polsce miejsce zamieszkania albo siedzibę swojego zakładu głównego lub oddziału, a jacht, na wniosek wszystkich współwłaścicieli, został wpisany do polskiego rejestru okrętowego w księdze rejestru stałego;
2) będący własnością spółki kapitałowej mającej siedzibę za granicą, w której osoba prawna mająca siedzibę w Polsce lub obywatel polski zamieszkały w Polsce ma udział kapitałowy, jeżeli armator tego jachtu ma w Polsce miejsce zamieszkania albo siedzibę swojego zakładu głównego lub oddziału, a jacht, na wniosek właściciela, został wpisany do polskiego rejestru okrętowego w księdze rejestru stałego.
Obowiązkowi rejestracji nie podlega:
1) jednostka pływająca przeznaczona wyłącznie do regat i zawodów sportowych, posiadająca klasę regatową i ważny certyfikat wydany przez polski związek sportowy albo podmiot właściwy dla państwa bandery jachtu oraz regatowa łódź wiosłowa;
2) jednostka pływająca napędzana wyłącznie siłą ludzkich mięśni;
3) deska surfingowa, deska z żaglem lub inna podobna jednostka pływająca.
Jednostka pływająca o długości do 24 m, która nie podlega obowiązkowi rejestracji, może być zarejestrowana na wniosek właściciela.
Rejestracja jachtu
Przepisy ustawy stanowią, iż w celu rejestracji jednostki pływającej konieczne będzie złożenie wniosku do dowolnie wybranego organu rejestrującego, którym będzie starosta albo właściwy polski związek sportowy (Polski Związek Żeglarski, Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego).
Wniosek będzie można złożyć w tradycyjnej papierowej formie oraz drogą elektroniczną, za pośrednictwem profilu e-PUAP.
Rejestr będzie prowadzony w formie elektronicznej i będzie rejestrem jawnym. Każda zainteresowana osoba będzie mogła uzyskać nieodpłatny, elektroniczny dostęp do podstawowych informacji zawartych w bazie danych rejestru na temat danej jednostki.
Dokument rejestracyjny będzie miał wygodną i funkcjonalną formę plastikowej karty i będzie zawierał podstawowe informacje dotyczące jednostki pływającej oraz będzie jednocześnie dowodem polskiej przynależności państwowej i dowodem własności jednostki.
Jakie dokumenty będą potrzebne do rejestracji jachtu?
Rejestracji jachtu oraz jednostki pływającej dokonuje się na podstawie:
1) dowodu własności, którym może być w szczególności:
a) faktura VAT,
b) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny,
c) prawomocne orzeczenie sądu rozstrzygające o prawie własności,
d) w przypadku jednostek budowanych systemem gospodarczym – pisemne oświadczenie budowniczego;
2) wniosku o rejestrację zawierającego następujące informacje:a) o właścicielu i współwłaścicielach oraz armatorze, jeżeli nie jest nim właściciel:
– imię i nazwisko albo nazwę,
– PESEL albo datę i wskazanie miejsca urodzenia, jeżeli numer PESEL nie został nadany – w przypadku osób fizycznych,
– NIP w przypadku osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo inny odpowiedni identyfikator – w przypadku podmiotów zagranicznych,
– adres zamieszkania albo adres siedziby,
– adres do doręczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) o rejestracji w innym rejestrze w kraju lub za granicą, jeżeli jednostkę pływającą zarejestrowano:
– wskazanie organu poprzedniej rejestracji,
– numer rejestracyjny,
– datę rejestracji i wykreślenia z rejestru,
c) o numerze identyfikacyjnym albo indywidualnym numerze identyfikacyjnym (INI), jeżeli go nadano,
d) o zamiarze eksploatowania jednostki pływającej na wodach: morskich albo śródlądowych, albo morskich i śródlądowych,
e) o zamiarze używania jednostki pływającej do celów rekreacyjnych lub komercyjnych,
f) o zamiarze używania jednostki pływającej do:
– amatorskiego połowu ryb,
– połowów rybackich,
– rybołówstwa rekreacyjnego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 19 grudnia 2014 r. o rybołówstwie morskim,
g) o nazwie jednostki pływającej, o ile ją nadał właściciel,
h) o porcie macierzystym jednostki pływającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
i) o rodzaju napędu jednostki pływającej, a w przypadku napędu mechanicznego, także o jego mocy,
j) o marce i modelu lub typie jednostki pływającej,
k) o podstawowych wymiarach i parametrach jednostki pływającej,
l) o materiale głównym, z którego zbudowany jest kadłub jednostki pływającej,
m) o roku budowy i producencie jednostki pływającej,
n) informacje o sygnale rozpoznawczym (Call Sign) i morskim radiowym numerze identyfikacyjnym MMSI, jeżeli zostały nadane,
o) dane o maksymalnej dopuszczalnej liczbie osób na pokładzie jednostki pływającej, jeżeli została określona w deklaracji zgodności CE lub innej dokumentacji wydanej przez upoważniony podmiot,
p) o dopuszczalnej sile wiatru oraz znaczącej wysokości fali, o ile określono je w deklaracji zgodności CE lub innej dokumentacji wydanej przez upoważniony podmiot;
3) dokumentów lub materiałów potwierdzających informacje, o których mowa w pkt 2 lit. a-c oraz i-p;
4) dowodu wniesienia opłaty za rozpatrzenie wniosku o rejestrację i wydanie dokumentu rejestracyjnego.
Opłaty i termin rejestracji jachtu
Przepisy ustawy o rejestracji jachtów i innych jednostek pływających do 24 m i aktów wykonawczych przewidują następujące opłaty za:
1) rejestrację i wydanie dokumentu rejestracyjnego;
2) zmianę danych w rejestrze i wydanie dokumentu rejestracyjnego;
3) wydanie wtórnika dokumentu rejestracyjnego wyniesie 80 zł (80 zł ≈ 18 euro)
4) wydanie odpisu lub wyciągu z rejestru jachtów wyniesie natomiast 15 zł (15 zł ≈ 3.36 euro)
Organ rejestrujący wpisuje jednostkę pływającą do rejestru albo wydaje decyzję o odmowie wpisania jednostki pływającej do rejestru w terminie 30 dni. Termin ten liczy się od dnia złożenia kompletnego wniosku o rejestrację.
Co w sytuacji, gdy jacht jest już zarejestrowany na podstawie obowiązujących przepisów do 31 lipca 2020 r.?
Niestety osoby, które posiadają zarejestrowany jacht, muszą dokonać powtórnej rejestracji na nowych zasadach. Ustawodawca przyjął w tej materii następujące terminy:
wpisy do rejestrów dokonane oraz dokumenty wydane do dnia 1 stycznia 2000 r. – przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, czyli do 1.08.2021 r.
wpisy do rejestrów dokonane oraz dokumenty wydane do dnia 1 stycznia 2006 r. – przez okres 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, czyli do 1.02.2022 r.
wpisy do rejestrów dokonane oraz dokumenty wydane po dniu 1 stycznia 2006 r. – przez okres 30 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, czyli do 1.02.2023 r.
Właściciel jachtu lub innej jednostki pływającej, która zgodnie z dotychczasowymi przepisami nie podlegała obowiązkowi rejestracji, ma obowiązek ją zarejestrować w terminie 17 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
www.hercbergyachtlaw.pl
